سند در مورد ملیکه دو عالم، حضرت رقیه سلام الله علیها

۱. طبق نقل مقتل منسوب به «ابومخنّف»

مقتل منسوب به ابو مخنف، لوط بن یحیی بن سعید (متوفی ۱۵۸ هجری قمری) از مورّخان مورد اعتماد و از اصحاب امام صادق علیه السلام است. او به احتمال فراوان شیعه و مقبول مورّخان فریقین است و از این رو تاریخ نگاران و سیره نویسان متعدد از کتاب او درباره قیام امام حسین علیه السلام نقل کرده اند. از این میان می توان به محمد بن عمر واقدی (م۲۰۷) و محمد بن جریر طبری (م۳۱۰) در تاریخش، ابن قتیبه (م۳۲۲) در «الامامة والسیاسة»، ابن عبدربّه (م۳۲۸) در «العقد الفرید»، علی بن حسین مسعودی (م۳۴۵)، شیخ مفید (م ۴۱۳) در «الارشاد» و نیز «النصرة فی حرب البصرة»، شهرستانی (م۵۴۸) در «الملل والنحل»، خوارزمی (م ۵۶۸) در «مقتل الحسین» و ابن عساکر (م۵۷۱) در «تاریخ دمشق»،[2] اشاره کرد.

۲. طبق نقل «سیف بن عمیره» صحابی بزرگ امام صادق علیه السلام

از قدیمترین مأخذی که در خیل فرزندان رنجدیده و ستم کشیده سالار شهیدان علیه السلام درکربلا از وجود دختری موسوم به رقیّه علیهاالسلام درکنارسکینه علیهاالسلام خبر می دهد، قصیده سوزناک سیف بن عَمیره، صحابی بزرگ امام صادق علیه السلام است.

سیف بن عَمیره نخعی کوفی، از اصحاب بزرگوار امام صادق و امام کاظم علیهماالسلام و از راویان برجسته و مشهور شیعه است که رجال شناسان بزرگی چون شیخ طوسی در «فهرست»، نجاشی در «رجال»، علامة حلّی در «خلاصه الاقوال»، ابن داود در «رجال»، و علاّمه مجلسی در «وجیزه» به وثاقت وی تصریح کرده اند. ابن ندیم درفهرست خویش وی را از آن دسته از مشایخ شیعه می شمردکه فقه را از ائمّه علیهم السلام روایت کرده اند.شیخ طوسی در رجال خویش، وی را صاحب کتابی می داندکه در آن ازامام صادق علیه السلام نقل روایت کرده است ومرحوم سیّد بحرالعلوم در «الفوائدالرجالیّه»، لیستی از راویان شهیر شیعه (همچون محمد بن ابی عمیر و یونس بن عبدالرحمن)را که از وی روایت نقل کرده اند به دست داده است. سیف بن عمیره، همچنین از جمله راویان زیارت معروف عاشورا به نقل از امام باقرعلیه السلام است که قرائت آن درطول سال، ازسنن رایج میان شیعیان می باشد.[3] باری، سیف بن عمیره، در رثای سالار شهیدان علیه السلام چکامه بلند و پرسوزی دارد که با مطلع:

جلّ المصائب بمن اءصبنا فاعذرى                     یا هذه ، و عن الملامة فاقصرى

آغاز می شود،که حقیقتاً سوخته و سوزانده است.علاّمه سیّد محسن امین[4] در اعیان الشیعه وبه تبع وی شهید سید جواد شبّر[5] (از خطبای فاضل لبنان) در کتاب ادب اللطف أو شعراء الحسین به این مطلب اشاره کرده و تنها بیت نخست قصیده را ذکر کرده اند. امّا شیخ فخرالدین طریحی فقیه، رجالی ادیب و لغت شناس برجسته شیعه،وصاحب مجمع البحرین ـ درکتاب«المنتخب»[6](که سوگنامه ای منثور ومنظوم دررثای شهدای آل الله بویژه سالار شهیدان علیهم السلام است)کلّ قصیده را آورده است که در بیت ماقبل آخرآن، شاعر صریحاً به هویّت خود اشاره ای دارد؛آنجا که خطاب به سادات عصرمی گوید:

و عًبَیْدُکُمْ سیفٌ فَتَى ابْنُ عَمیرة                         عبـــدٌ لعــــبد عبید حیدر قنبر

نکته قابل توجّه درربط با بحث ما،ابیات زیر ازقصیده سیف می باشدکه درآن دوبارازحضرت رقیّه علیهاالسلام یادکرده است:  

و سکینه عنها السکینه فارقت                          لما ابتدیـــت بفـــرقة و تغیّر

 و رقیّة رقّ الحسود لـــضعفها                          و غدا لیعذرها الّذى لم یعذر

و لاُمّ کلثوم یــــجد جدیدها                           لثم عقیب دموعــها لم یکرر

 لم اءنسها وسکـــیــنة و رقیة                          یبــکینه بتحسـّر و تــــزفّر...[7]

 

۳. طبق نقل علی بن ابی القاسم بیهقی«لباب الأنساب و الألقاب»

این کتاب تألیف ابوالحسن علی بن ابی القاسم بن زید بیهقی مشهور به ابن فندق است که متوفای سال ۵۶۵ ق می باشد. وی در مورد فرزندان امام حسین علیه السلام می نویسد:

«الطبقة السابعة الحسینیة و... أما الحسینیة فهُم من أولاد الحسین بن علی و لم یبق من أولاده إلا زین العابدین و فاطمه و سکینه و رقیّه»[8]

«از فرزندان امام حسین علیه السلام جز حضرت زین العابدین و فاطمه و سکینه و رقیه علیهم السلام باقی نمانده است.»

 

اسناد دعای ندبه

بسیار دیده شده یک نفر بدون تحقیق کافی سخنی می‌گوید جمعی دیگر هم بدون تحقیق دنبال سخن او را می‌گیرند و کم‌کم بصورت «مسأله» ای در می‌آید، و جمعی را بخود مشغول می‌سازد و یا در کار خود مردود و سرگردان می‌نماید؛ متاسفانه دعای جالب و لطیف ندبه اخیراً بهمین سرنوشت مبتلا شده است.

در شماره پیش گفتیم دعای ندبه دعائی است که از نظر محتوا کاملا مستدل و عالی و فصیح و گیرا و عاطفی و حماسی است و در صورت آگاهی کامل خواننده می‌تواند الهام بخش برای اصلاح وضع اجتماعی و مبارزه با ظلم و فساد گردد و جهشی باشد به سوی اهداف بزرگ انسانی.

اما نمی‌دانیم چرا این دعا اخیراً مورد حملات ناآگاهانه بعضی قرار گرفته، گاهی به عبارات آن حمله می‌کنند و گاهی به سند آن، در حالی که نه مضمون آن کمترین ایرادی دارد و نه سند آن «در حدود یک دعا» می‌تواند مورد خدشه قرار گیرد در شماره گذشته روشن ساختیم که تهمت مشابهت عبارات دعا با عقاید فرقه کیسانیه تا چه حد بی پایه است، اکنون لازم است یک جمله دیگر اضافه کنیم و سپس به شرح اسناد دعا بپردازیم:

فضائل امیر مؤمنان از زبان اهل سنت

آنچه پیش رو دارید نگاهى است گذرا به فضائل و اوصاف امیرمؤمنان على علیه السلام از زبان پیامبر اکرم صلی الله علیه در منابع اهل سنّت چرا که:

خوشتر آن باشد که وصف دلبران

گفته آید در کتاب دیگران‏

راستى این اعجوبه کون کیست که همه در شناخت او در مانده‏ اند، عدّه‏ اى او را تا سر حدّ خدایى بالا برده‏ اند، و عدّه‏ اى حتى در بندگى او شک دارند که :

در مسجد کوفه شهیدش کردند

گفتند مگر اهل نماز است على؟!

و آن که او را حقیقتاً شناخت خداى او و رسول خدایش بود.

پیامبر اعظم صلی الله علیه خطاب به على علیه السلام فرمود: «یا على ما عرف اللّه حق معرفته غیرى و غیرک و ما عرفک حق معرفتک غیر اللّه و غیرى؛[۱] اى على! خداوند متعال را نشناخت به حقیقت شناختش جز من و تو، و تو را نشناخت آن گونه که حق شناخت توست، جز خدا و من.

و در جاى دیگر فرمود: «یا على لایعرف اللّه تعالى الّا انا و انت و لایعرفنى الّا اللّه و انت و لا یعرفک الّا اللّه و انا؛[۲] اى على! خدا را نشناخت جز من و تو، و مرا نشناخت جز خدا و تو و تو را نشناخت مگر خدا و من.»

چرا شیعه جمع بین دو نماز می کند ؟

سوال:آیا پیامبر اکرم و ائمه اطهار (ع) بین نماز ظهر و عصر جمع می کردند؟ چرا اهل تسنن نماز عصر را عصر می خوانند؟ آیا بهتر نیست ما نیز مانند آنان عمل کنیم؟

پاسخ اجمالی:

با توجه به روایاتی که از شیعه و اهل تسنن به ما رسیده است، پیامبر اکرم (ص) هم نماز ظهر و عصر و مغرب و عشا را جمع می کردند و هم جداگانه می خواندند.

پیامبر اسلام (ص) به جهت راحتی مردم بعضی از مواقع نمازها را جمع می خواندند.

حضرت امام صادق (ع) فرمود: "پیامبر خدا، بدون این که عذری در کار باشد، ظهر و عصر و نیز مغرب و عشا را با یک اذان و دو اقامه خواند".

خواندن نماز در پنج نوبت واجب نیست؛ زیرا سیره عملی، به معنای واجب بودن نیست، بلکه اعم از وجوب، استحباب و اباحه است و حمل آن بر وجوب، نیاز به دلیل جداگانه دارد.

چرا نماز (شیعه)با دست باز ؟

پرسش:چرا شیعیان نماز را با دست باز می خوانند و اهل تسنن با دست بسته؟ پیامبر به چه کیفیتی می خوانده اند؟ آیا دلیلی وجود دارد؟

پاسخ:گذاشتن دست ها بر روی همدیگر روشی است که در دوران پیامبر (ص) وجود نداشت و آن حضرت با دستان باز نماز بجای می آوردند[1] و چون شیعیان در تمام زمینه ها از پیامبر (ص) و ائمه ی اطهار (ع) پیروی می کنند، این گونه نماز خود را می خوانند، ولی روش بستن دست ها بدعتی است که بعد از رحلت پیامبر (ص) ایجاد شد؛ یعنی در دوران پیامبر اکرم (ص) اصلا وجود نداشت و در دوران خلیفه ی دوم شروع شد، از آن زمان به بعد این حالت باب شده[2] و الآن هم اکثر سنی ها به روش خلیفه ی دوم عمل می کنند،[3] ولی امامان معصوم (ع) این روش را تشبه به اهل کفر و از اعمال مجوس ها می دانند و به شیعیان فرموده اند که به روش و سنت پیامبر (ص) عمل کنند و نماز با دستان باز بخوانند.

آیه غار و سؤالات !

آیا صحیح است که مى گویند همراه غار حضرت پیامبرـ صلى الله علیه و آله سلّم ـ ابن بکر ـ عبداللّه بن بکر بن اریقط ـ همان راهنما و دلیل پیامبر ـ صلى الله علیه و آله سلّم ـ بوده و نه ابوبکر. البدایة و النهایة 3: 176. 

و این تشابه و تقارب إسمى سبب شده که آنرا ابوبکر بخوانیم. 

چون

 

علل شهادت حضرت زهرا(س) به روایت اسناد | شیعه و سنی |

سؤالات اساسی در ماجرای آتش زدن خانه حضرت علی(ع) و اهانت به آن بزرگوار این است که: آیا (چنان که شیعیان می‏گویند) به ساحت حضرت فاطمه زهراعلیهاالسلام نیز جسارت کردند؟ و بر آن حضرت صدماتی وارد شد که منجر به شهادت او وفرزندش گردید یا خیر؟

 برخی از دانشمندان اهل سنت برای حفظ موقعیت خلفا از بازگو کردن این قطعه ازتاریخ خودداری نموده‏اند؛ از جمله ابن ابی الحدید در شرح خود می‏گوید: «جساراتی راکه مربوط به فاطمه زهرا علیهاالسلام نقل شده، در میان مسلمانان تنها شیعه آن را نقل کرده است.[۱]

البته برخی از دانشمندان و مورخان اهل سنت، در این بخش، از بیان واقعیات تاریخی شانه خالی کرده‏اند؛ چنان که سید مرتضی رحمة ‏الله علیه در این زمینه می‏گوید:

«در آغاز کار، محدثان و تاریخ نویسان از نقل جسارت هایی که به ساحت دختر پیامبرگرامی اسلام(ص) وارد شده امتناع نمی‏کردند.

این مطلب در میان آنان مشهور بود که مأمور خلیفه با فشار، درب را بر فاطمه علیهاالسلام زد و او فرزندی را که در رحم داشت سقط نمود وقنفذ به امر عمر، فاطمه زهرا علیهاالسلام را زیر تازیانه گرفت تا او دست از علی بردارد؛ولی بعدها دیدند که نقل این مطالب با مقام و موقعیت خلفاء سازگاری ندارد؛ لذا از نقل آنها خودداری نمودند.»[۲]

مسعودی در قسمتی از کتاب خود آورده است:«فَوَجهُوا اِلی مَنْزلِهِ فَهَجَمُوا عَلَیْهِ وَ اَحْرَقُوابابَهُ... وَ ضَغَطُوا سَیدَةَ النساءِ بِالْبابِ حَتی اَسْقَطَتْمُحْسِنا؛پس (عمر و همراهان) به خانه علی علیه السلام رو کرده وهجوم بردند، خانه آن حضرت را به آتش کشیدند؛ با در به پهلوی سیده زنان عالم زدند؛چنان که محسن را سقط نمود.»[۳]

اما منابع اهل سنت:

۱- عبدالکریم بن احمد شافعی شهرستانی (۵۴۸ - ۴۷۹ ق.) نقل کرده: «اِنعُمَرَ ضَرَبَ بَطْنَ فاطِمَةَ یَوْمَ الْبَیْعَةِ حَتی اَلْقَتْاَلْجَنینَ مِنْ بَطْنِها ،به راستی عمر در روز بیعت، ضربتی به فاطمه علیهاالسلام وارد کرد که بر اثر آن، جنین خویش را سِقط نمود.»[۴]

همین قول را اسفرائینی (متوفای ۴۲۹ ق)، به نظام نسبت داده و گفته است که او قائل بود: «اَن عُمَرَ ضَرَبَ فاطِمَةَ وَ مَنَعَ میراثَالْعِتْرَةِ ،عمر فاطمه علیهاالسلام را زد و از ارث اهل بیتعلیهم السلام جلوگیری کرد.»[۵]